Choć tenis ziemny uchodzi za sport elegancki, jego zasady mogą na pierwszy rzut oka wydawać się zawiłe. Nietypowa punktacja, różnice w długości setów czy szczególne wymagania co do kortu sprawiają, że nowicjusze potrzebują chwili, by się odnaleźć. Jednak po opanowaniu podstaw – w tym wymiarów boiska, systemu punktowania i przebiegu gry – wszystko nabiera jasności. Oto przewodnik po kluczowych regułach tej dyscypliny.
Kort tenisowy – wymiary, linie i strefy gry
Podstawą rozgrywki jest oczywiście kort – miejsce, gdzie toczy się pojedynek. Jego wymiary są ściśle określone i zależne od rodzaju gry. Długość kortu wynosi zawsze 23,77 metra, natomiast szerokość różni się w zależności od tego, czy gramy singla, czy debla.
W meczu singlowym szerokość wynosi 8,23 metra, podczas gdy w deblu – 10,97 metra. Oznacza to, że w deblu gra toczy się również w bocznych alejach, zwanych tramwajami, które w singlu pozostają nieaktywne.
Kort dzieli się na kilka istotnych stref: połowę przeciwnika, serwisowe pola po obu stronach siatki i tzw. pole odbioru serwisu. Siatka w środku kortu ma wysokość 91,4 cm, a przy słupkach – 107 cm. To niewielkie różnice, ale istotne dla dynamiki gry i wysokości zagrań.
Serwis – jak zaczyna się każdy punkt
Każda wymiana rozpoczyna się od serwisu, czyli wprowadzenia piłki do gry. Serwujący ma obowiązek stać za linią końcową i posłać piłkę w odpowiednie pole serwisowe przeciwnika. Zawodnik serwuje z prawej lub lewej strony naprzemiennie, zależnie od kolejnego punktu.
Aby serwis był prawidłowy, piłka musi trafić bezpośrednio w wyznaczone pole – bez dotknięcia siatki i bez błędu stóp (czyli przekroczenia linii końcowej przed uderzeniem). Jeśli zawodnik popełni błąd serwisowy dwukrotnie z rzędu, traci punkt. W przypadku gdy piłka dotknie siatki, ale wpadnie w odpowiednie pole – serwis powtarza się.
Punktacja w gemie – tajemnicze 15, 30, 40… i gra dalej
Tenis znany jest z osobliwej punktacji. Zamiast liczyć punkty klasycznie (1, 2, 3…), stosuje się system: 15, 30, 40 i wygrany gem. Pierwszy punkt daje zawodnikowi 15, kolejny – 30, a trzeci – 40. Czwarty wygrywa gema, o ile przeciwnik nie zdobył wcześniej trzech punktów.
Gdy obaj gracze mają po 40 – następuje równowaga (deuce). Aby wygrać gema z tego stanu, zawodnik musi zdobyć dwa kolejne punkty: pierwszy daje przewagę (tzw. „advantage”), a drugi kończy gema.
W tenisie nie liczy się punktów łącznie – każdy gem i set to oddzielna jednostka. Taka konstrukcja systemu pozwala na emocjonujące zwroty akcji, bo nawet po kilku przegranych gemach zawodnik może odwrócić losy seta.
Sety i mecze – jak wyłania się zwycięzcę
Mecz tenisowy składa się z setów, a te – z gemów. Aby wygrać seta, zawodnik musi wygrać co najmniej sześć gemów, przy przewadze minimum dwóch. Jeśli wynik dochodzi do stanu 6:6, w większości przypadków rozgrywany jest tie-break – specjalna forma rozstrzygająca, oparta na klasycznym liczeniu punktów (1, 2, 3…).
W pojedynkach kobiet gra toczy się zazwyczaj do dwóch wygranych setów, a u mężczyzn – do trzech. Wyjątkiem są niektóre turnieje wielkoszlemowe, gdzie mężczyźni grają do trzech wygranych setów. Dzięki takiemu formatowi mecze potrafią trwać godzinami i dostarczają ogromnych emocji – szczególnie gdy obie strony grają na wyrównanym poziomie.
Etykieta i podstawowe zasady zachowania na korcie
Oprócz formalnych reguł technicznych tenis posiada także zestaw zasad dotyczących zachowania. Zawodnik ma obowiązek oddać punkt, jeśli sam wie, że popełnił błąd, mimo że sędzia tego nie zauważył. Niedozwolone są również przesadne okazywanie emocji, obrażanie sędziego czy przeciwnika oraz celowe przedłużanie czasu pomiędzy punktami.
Tenis to sport, który kładzie nacisk na szacunek – do rywala, zasad i gry jako takiej. Zasady fair play obowiązują na każdym poziomie rozgrywek, od amatorskich po zawodowe.
Dlaczego warto znać zasady gry?
Choć na pierwszy rzut oka reguły tenisa mogą wydawać się skomplikowane, zrozumienie ich to klucz do pełnego czerpania przyjemności z gry i oglądania meczów. Wymiary kortu, specyfika punktacji i struktura meczów to fundamenty, które pozwalają śledzić grę z większym zaangażowaniem.
Tenis to nie tylko fizyczna rywalizacja, ale i mentalna gra – oparta na strategii, cierpliwości i precyzji. Świadomość zasad pozwala lepiej docenić mistrzostwo zawodników i zrozumieć, jak cienka bywa granica między zwycięstwem a porażką.
