Piłka nożna to sport, który angażuje miliony zawodników i kibiców na całym świecie – od profesjonalnych stadionów po osiedlowe boiska. Choć sama gra wydaje się intuicyjna, jej przebieg regulują precyzyjne zasady, które nadają jej rytm i strukturę. Aby w pełni zrozumieć sens rywalizacji na boisku, warto poznać podstawowe reguły – od liczby zawodników po decyzje sędziowskie.
Boisko, drużyny i czas gry
Mecz piłki nożnej rozgrywają dwie jedenastoosobowe drużyny, a każda z nich ma jednego bramkarza. Zawodnicy mogą być zmieniani – liczba zmian zależy od rozgrywek, ale w większości przypadków dopuszcza się trzy do pięciu roszad w ciągu meczu.
Standardowy czas gry wynosi 90 minut, podzielonych na dwie połowy po 45 minut. Między nimi przewidziana jest 15-minutowa przerwa. Jeśli wynik meczu musi zostać rozstrzygnięty – jak w fazach pucharowych – możliwe jest rozegranie dogrywki (2 x 15 minut), a w przypadku dalszego remisu – seria rzutów karnych.
Mecze odbywają się na prostokątnym boisku trawiastym z wyznaczonymi liniami bocznymi, końcowymi oraz polem karnym. Bramki umieszczone są na środku każdej linii końcowej, a ich konstrukcja i wymiary są ściśle określone.
Zasady gry, faule i decyzje sędziego
Celem gry jest zdobycie większej liczby bramek niż przeciwnik – piłkę wolno prowadzić i podawać wszystkimi częściami ciała poza rękami i ramionami (z wyjątkiem bramkarza w polu karnym). Aut oznacza wznowienie gry przez wrzut z linii bocznej, wykonywany obiema rękami zza głowy.
Spalony to jedna z najbardziej charakterystycznych i często dyskutowanych zasad piłki nożnej. Sędzia uznaje spalonego wtedy, gdy zawodnik atakujący znajduje się bliżej bramki niż ostatni obrońca w momencie podania, o ile bierze udział w akcji. Spalony nie obowiązuje przy wznowieniach z autu, rzutu rożnego i rzutu od bramki.
Faule i przewinienia – takie jak kopnięcie, popychanie czy niebezpieczne wejście – skutkują rzutami wolnymi, a w przypadku przewinienia w polu karnym – rzutem karnym. Sędzia może również ukarać zawodnika kartką: żółtą (ostrzeżenie) lub czerwoną (wykluczenie z dalszej gry).
Rzuty wolne dzielą się na bezpośrednie (z możliwością strzału na bramkę) i pośrednie (piłka musi zostać dotknięta przez drugiego zawodnika). Rzut rożny wykonywany jest z narożnika boiska po wybiciu piłki przez obrońcę poza linię końcową, a rzut od bramki – gdy piłka opuści boisko po akcji ofensywnej przeciwnika.
Sędzia główny prowadzi mecz i podejmuje decyzje na boisku – wspierają go dwaj sędziowie liniowi oraz, w wielu rozgrywkach, system VAR. To on decyduje o czasie doliczonym, przewinieniach i interpretacji sytuacji spornych.
Zasady gry w piłkę nożną łączą precyzję z dynamiką – pozwalając zachować porządek i uczciwość rywalizacji, ale jednocześnie nie tłumiąc jej tempa i emocji. Dzięki nim mecz staje się czytelnym spektaklem, a każde zdarzenie – od bramki po rzut z autu – ma swoją logiczną i regulaminową podstawę.
