Płaca minimalna od lat pełni w polskim systemie wynagrodzeń funkcję nie tylko ekonomiczną, ale też społeczną. Oznacza gwarancję – symboliczną i praktyczną – że praca na pełen etat, nawet najniżej opłacana, zapewni minimum bytu. Ale czy ta obietnica zostaje dotrzymana? I co zmieni się w kolejnych latach?
Płaca minimalna w 2025 roku – koniec dwukrotnych podwyżek
Nowy rok przyniósł pracownikom wyczekiwany wzrost najniższego wynagrodzenia. Od 1 stycznia 2025 roku płaca minimalna wynosi 4666 zł brutto, co przekłada się na 3510,92 zł netto. To podwyżka o 366 zł względem kwoty obowiązującej w drugiej połowie 2024 roku. Jednocześnie minimalna stawka godzinowa wzrosła do poziomu 30,50 zł, zyskując 2,40 zł w porównaniu z poprzednim okresem.
Warto zaznaczyć, że po raz pierwszy od dwóch lat nie przewidziano drugiej podwyżki w połowie roku. W latach 2023 i 2024 obowiązywała zasada podwójnego wzrostu – 1 stycznia i 1 lipca – mająca rekompensować wysoką inflację. Rok 2025 przynosi powrót do wcześniejszej praktyki: jedna aktualizacja i koniec. Czy to zwiastun większych zmian?
Nowe zasady od 2026 roku – rewolucja czy korekta?
Zmiana przepisów nie ograniczy się jedynie do terminów. Od 1 stycznia 2026 roku planowane jest gruntowne przekształcenie sposobu ustalania wysokości płacy minimalnej. Trwają prace nad ustawą, która ma wdrożyć unijną dyrektywę o adekwatnych wynagrodzeniach minimalnych. To nie tylko techniczna korekta – to potencjalny przełom w rozumieniu tego, czym jest „najniższa krajowa”.
Najważniejsza zmiana? Wynagrodzenie zasadnicze ma zostać zrównane z płacą minimalną. Innymi słowy: dodatki, premie czy nagrody nie będą już mogły „łatać” braków w podstawowej pensji. To odpowiedź na częstą praktykę – teoretyczna płaca minimalna była osiągana dopiero po doliczeniu różnych składników. Teraz ma być inaczej: czarno na białym, bez kreatywnej księgowości.
Drugi element reformy to sposób wyliczania samej kwoty. Nowa metoda zakłada coroczną waloryzację według 55 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. To ukłon w stronę systemowości – zamiast politycznych decyzji, matematyczny algorytm.
Ile wyniesie najniższa krajowa w 2026 roku i później?
Choć projekt ustawy wciąż jest na etapie legislacyjnym, prognozy już się pojawiają. Według wyliczeń opartych na danych Ministerstwa Finansów, przeciętne wynagrodzenie w 2026 roku ma wynieść 9218 zł. A to oznacza, że płaca minimalna może sięgnąć 5070 zł brutto.
A co dalej? Rok 2027 przynieść ma przeciętne wynagrodzenie na poziomie 9748 zł – wtedy minimalna pensja wzrosłaby do około 5361 zł. W 2028 roku, przy średniej płacy wynoszącej 10 269 zł, najniższe wynagrodzenie mogłoby sięgnąć 5648 zł.
To są liczby. A za nimi – realne konsekwencje: dla pracodawców, którzy muszą skalkulować nowe koszty, i dla pracowników, którzy mogą liczyć na bardziej przewidywalny wzrost wynagrodzeń. Tylko czy „przewidywalny” znaczy też „sprawiedliwy”? I czy wysokość płacy minimalnej nadąży za realnymi kosztami życia – czynszami, cenami energii, edukacją dzieci?
Zmiany zapowiadane na 2026 rok mogą przynieść większą przejrzystość i uczciwość w systemie wynagrodzeń. Ale prawdziwa ocena przyjdzie dopiero wtedy, gdy te nowe przepisy dotkną naszej codzienności – przy kasie, w sklepie, w comiesięcznych przelewach i domowych budżetach.
